ΗΜΕΡΙΔΕΣ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

• 8–9 Ιουλίου 2025 

Διημερίδα:Ιουλιανά 1965: Πολιτική κρίση και νεανική διαμαρτυρία: Ιστορία, μνήμη, πηγές. 60 χρόνια μετά την πολιτική κρίση του Ιουλίου 1965, επιστρέφουμε στα γεγονότα, τις αιτίες και τις προεκτάσεις της, μέσα από το πρίσμα της σύγχρονης ιστορικής έρευνας και της συλλογικής μνήμης. Η διημερίδα επικεντρώνεται ιδιαίτερα στον ρόλο της νεολαίας, τη δυναμική της κοινωνικής διαμαρτυρίας και την επίδραση της γεγονότων στη δημόσια ζωή και την ιστορική μνήμη. Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστημίου Αθηνών (Προπύλαια), Αίθουσα «Ιωάννης Δρακόπουλος». Συνδιοργάνωση Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ και Εργαστήρι Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας - ΕΜΙΑΝ - ΑΣΚΙ. Η αφίσα  και το Πρόγραμμα

• 14 Οκτωβρίου 2024

Γιώργος Β. Δερτιλής: Ένας οφειλόμενος φόρος τιμής. Έπειτα από την εκδημία του ιδρυτή και πρώτου προέδρου του Ιστορικού Αρχείου καθηγητή Γιώργου Β. Δερτιλή, η σύντροφός του κ. Εριέττα Μαυρουδή αποφάσισε να δωρίσει στο Αρχείο μέρος του αρχείου και της βιβλιοθήκης του. Παράλληλα, η κ. Μαυρουδή ανέλαβε το κόστος της ανακαίνισης του χώρου και προχώρησε στην αγορά βιβλιοθηκών και άλλων αναγκαίων επίπλων για τη διαμόρφωση της αίθουσας, η οποία, εις μνήμην του καθηγητή και έπειτα από ομόφωνη απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής, έλαβε το όνομά του. Επίσης, η κ. Μαυρουδή πρόσφερε στο Ιστορικό Αρχείο το πορτραίτο του Γ.Β. Δερτιλή, «δώρημα αγάπης» του διακεκριμένου εικαστικού καλλιτέχνη Γιάννη Ψυχοπαίδη στον αείμνηστο φίλο του, το οποίο πλέον κοσμεί τη συγκεκριμένη αίθουσα. Ο πρόεδρος Βαγγέλης Καραμανωλάκης και η Διοικούσα Επιτροπή του Αρχείου εξέφρασαν προς την κ. Μαυρουδή τις θερμές ευχαριστίες τους για τη σημαντική αυτή προσφορά. Τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2024, παρουσία συνεργατών, συναδέλφων, παλαιών μαθητών και μαθητριών του πρώτου Προέδρου του Αρχείου, εγκαινιάσθηκε η αίθουσα που φέρει το όνομά του. Ήταν μια βραδιά γεμάτη συγκίνηση και μνήμες για τον Γ. Β. Δερτιλή, έναν ιστορικό, έναν συγγραφέα, έναν δάσκαλο που σφράγισε με την παρουσία και το έργο του τη διανοητική και επιστημονική ζωή της χώρας μας. Φωτογραφίες από την εκδήλωση.

• 27 Ιουνίου 2024 

Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρα Αρχείων το Ι.Α. ΕΚΠΑ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής της Ιατρικής Σχολής και το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας διοργάνωσε εκδήλωση με θέμα: «Ανιχνεύοντας ιστορίες στα Αρχεία Υγείας». Την εκδήλωση συντόνισε η καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής κ. Έφη Πουλάκου-Ρεμπελάκου, ενώ την εισαγωγή στις εργασίες της ημερίδας έκανε η κ. Μαριάννα Καραμάνου (καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής). Για τα ζητήματα των αρχείων υγείας μίλησαν η κ. Χάιδω Μπάρκουλα (ΕΔΙΠ του Τμήματος Κοινωνιολογίας και υπεύθυνη των αρχειακών συλλογών του Ι.Α. ΕΚΠΑ), η κ. Δέσπω Κριτσωτάκη (ερευνήτρια ΚΕΙΝΕ της Ακαδημίας Αθηνών), ο κ. Γιάννης Στογιαννίδης (επ. καθηγητής στο ΠΑΔΑ), ο κ. Κωνσταντίνος Λάιος (αρχαιολόγος – χειρουργός, εντεταλμένος διδασκαλίας του Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ), ο κ. Ιωάννης Δημητριάδης (δερματολόγος – αφροδισιολόγος, υπ. διδάκτορας του Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ) και ο κ. Σπύρος Μιχαλέας (ιστορικός και υπ. μεταδιδάκτορας του Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής και Ιατρικής Ηθικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ). Η συνάντηση αυτή ήταν μια ευτυχής συγκυρία ανταλλαγής απόψεων επιστημόνων από διαφορετικούς κλάδους, με κοινό σκοπό και πόθο τη διάσωση των αρχείων υγείας. Μια διαδικασία, που όπως αναδείχθηκε και από τις εισηγήσεις, δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Η διάσωση των αρχείων υγείας, και όχι μόνο, είναι μία πολύπλοκη και πολυσύνθετη διαδικασία που προσκρούει στην μη ύπαρξη αρχειακής κουλτούρας στη χώρα μας, με αποτέλεσμα την καταστροφή, σε πολλές περιπτώσεις, ανεκτίμητου πολιτιστικού και ιστορικού αποθέματος.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης 

• 9 Απριλίου 2024

Η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων και το Ι.Α. ΕΚΠΑ πραγματοποίησαν εκδήλωση με προβολή ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ: «ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η ιστορία μιας Επανάστασης» (*Να κοιμάμαι στο στήθος του) στον Κινηματογράφο ΙΡΙΣ (Ιπποκράτους 15, Πανεπιστημιακή Λέσχη).
Η πρόσκληση και η αφίσα της εκδήλωσης.  

• 14 Φεβρουαρίου 2024 

Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και το Ι.Α. ΕΚΠΑ παρουσίασαν το βιβλίο του Ηλία Καρκάνη, Το Φυσικομαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-1904). «Το βιβλίο πραγματεύεται τη θεσμική οργάνωση, τη λειτουργία και τη φυσιογνωμία του Φυσικού και Μαθηματικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, του προπομπού της ανεξάρτητης Φυσικομαθηματικής Σχολής που ιδρύθηκε το 1904. Παρουσιάζει τις διαδοχικές γενιές των καθηγητών του, την επιστημονική τους συγκρότηση, το επιστημονικό, εκπαιδευτικό και γενικότερο έργο τους, την καθοριστική συμβολή τους στην εδραίωση νέων επιστημονικών πρακτικών και θεσμών, και τις αντιλήψεις τους για τη σημασία των φυσικών επιστημών σε θέματα, όπως η οικονομική ανάπτυξη και η επίτευξη εθνικών στόχων. Δεδομένης της περίοπτης θέσης του Πανεπιστημίου στην ελληνική κοινωνία της εποχής, η παρούσα μελέτη επιχειρεί να διασαφηνίσει τον ρόλο του στην ανάπτυξη αυτών των επιστημονικών πεδίων, δηλαδή των μαθηματικών επιστημών και κυρίως της φυσικής, της χημείας και της φυσικής ιστορίας».
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 11 Δεκεμβρίου 2023 

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ και η Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού - περιοδικό Μνήμων παρουσίασαν το βιβλίο του Χρήστου Λούκου: Ιωάννης Καποδίστριας – μια απόπειρα Ιστορικής Βιογραφίας.  (αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του ΕΚΠΑ).
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 19 Οκτωβρίου 2023

Εγκαίνια Έκθεσης: «Στ’ όνομα της ελευθερίας. Η κατάληψη της Νομικής και το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα». Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση έγιναν, την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου, τα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο: Στ’ όνομα της ελευθερίας. Η κατάληψη της Νομικής και το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα, που οργάνωσαν η Νομική Σχολή και το Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ. Η έκθεση φιλοξενήθηκε στο φουαγέ του Μεγάρου Θεωρητικών Επιστημών (Σόλωνος 57) έως τις αρχές Ιανουαρίου 2024 και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής (Παλαιό Χημείο). Στην εκδήλωση παραβρέθηκε πλήθος κόσμου, φοιτητές και φοιτήτριες, διδακτικό και διοικητικό προσωπικό του Πανεπιστημίου μας και φυσικά πολλοί από τους πρωταγωνιστές του κινήματος και της κατάληψης της Νομικής στις 21-22 Φεβρουαρίου 1973. Την εκδήλωση προσφώνησε ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, ενώ απηύθυναν χαιρετισμούς ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής, καθηγητής Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος και ο Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, καθηγητής Νικόλαος Ηρειώτης. Η παρουσίαση της έκθεσης έγινε από τον Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου του ΕΚΠΑ, καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Βαγγέλη Καραμανωλάκη. Η έκθεση αποτέλεσε έναν ελάχιστο φόρο τιμής στον αγώνα των φοιτητών και φοιτητριών που αγωνίστηκαν ενάντια στη στρατιωτική δικτατορία – έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε μια από τις πιο φωτεινές στιγμές του ελληνικού φοιτητικού κινήματος.
Η αφίσα.

• 18 Δεκεμβρίου 2022 

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τις "Αθηναϊκές Διαδρομές" του Athens Culture Net του Δήμου Αθηναίων, με οικοδεσπότες τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη (αν. καθηγητή ΕΚΠΑ), τη Χάιδω Μπάρκουλα (ΕΔΙΠ ΕΚΠΑ) και τον Δημήτρη Παυλόπουλο (καθηγητή ΕΚΠΑ), πραγματοποίησε έναν ξεχωριστό περίπατο στα ιστορικά κτήρια του Πανεπιστημίου Αθηνών στο κέντρο της πόλης. Ο περίπατος ξεκίνησε από τον Βυζαντινό Ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου (Ερμού & Καπνικαρέας 10), όπου οι συμμετέχοντες ξεναγήθηκαν στο χώρο του Βυζαντινού Ναού, που από τη δεκαετία του 1930 ανήκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη συνέχεια, ανηφορίζοντας προς το εμβληματικό κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, με ενδιάμεσες στάσεις στην οδό Λέκκα και στην Πλατεία Κλαυθμώνος, ο καθηγητής κ. Δημήτρης Παυλόπουλος, ανέδειξε μια διαφορετική όψη της διαδρομής αναφερόμενος στα τυπογραφεία και τις εφημερίδες του 19ου και αρχών του 20ού αιώνα. Στα Προπύλαια οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν και να ξεναγηθούν τόσο στον εσωτερικό, όσο και στον προαύλιο μνημειακό χώρο του. Ο περίπατος συνεχίστηκε στο εντυπωσιακό κτήριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης και έπειτα σ’ ένα από τα σημαντικότερα κτήρια της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα, το Παλαιό Χημείο. Ο περίπατος ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στο Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ (Σκουφά 45). Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στις γενικές συλλογές του Ιστορικού Αρχείου, καθώς και σε τεκμήρια, τα οποία αποτέλεσαν μέρος της επετειακής ψηφιακής έκθεσης, για τη ζωή και τις σπουδές των προσφύγων φοιτητών και φοιτητριών του ΕΚΠΑ (1922-1930). Το Ιστορικό Αρχείο ευχαρίστησε θερμά την κα Εριφύλη Μαρωνίτη, υπεύθυνη του Athens Culture Net του Δήμου Αθηναίων, και τους συναδέλφους κ.κ. Παναγιώτα Μαλιγκούρα (Επόπτρια του κτηρίου της Πανεπιστημιακής Λέσχης), Μαριάννα Μπεκέ (Προϊσταμένη της Πανεπιστημιακής Λέσχης), Σταύρο Μουτάφη (Υπεύθυνο επόπτη του Ναού της Καπνικαρέα), Βάσω Στρακαντούνα (Προϊσταμένη της Βιβλιοθήκης της Νομικής Σχολής), Ιωάννα Ανδρέου (Συνεργάτιδα του Ι.Α. ΕΚΠΑ) και Χριστίνα Μπάκουλα (Υπεύθυνη ψηφιακών συλλογών/Αναγνωστηρίου του Ι.Α. ΕΚΠΑ) για τη συνδρομή τους στην πραγματοποίηση της δράσης.

• 23 Οκτωβρίου 2022

Το  Ι.Α. ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τις "Αθηναϊκές Διαδρομές" του Athens Culture Net του Δήμου Αθηναίων με οικοδεσπότες τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη (αν. καθηγητή ΕΚΠΑ), τη Χάιδω Μπάρκουλα (ΕΔΙΠ ΕΚΠΑ) και τον Δημήτρη Παυλόπουλο (καθηγητή ΕΚΠΑ), πραγματοποίησε έναν ξεχωριστό περίπατο στα ιστορικά κτήρια του Πανεπιστημίου Αθηνών στο κέντρο της πόλης.  Ξεκινώντας από το εμβληματικό κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών - Τα Προπύλαια - οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν και να ξεναγηθούν τόσο στον εσωτερικό, όσο και στον προαύλιο μνημειακό χώρο του. Ο περίπατος συνεχίστηκε στο εντυπωσιακό κτήριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης και έπειτα σε ένα από τα σημαντικότερα κτήρια της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα, το Παλαιό Χημείο. Ο περίπατος ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στο Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ (Σκουφά 45). Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν μέσα από μια μικρή έκθεση σε τεκμήρια που αφορούν τις σπουδές και την περίθαλψη προσφύγων φοιτητών του 1922.

• 21 Οκτωβρίου 2022

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ πραγματοποίησε την 4η συνάντηση του κύκλου: «Διαβάζοντας για το Πανεπιστήμιο» με την παρουσίαση του βιβλίου της Ελένης Ανδριάκαινα, Καναρίνι σε ανθρακωρυχείο-Ιστορίες για αποτυχημένες νεοτερικότητες και τον σκοπό του Πανεπιστημίου. Το βιβλίο πραγματεύεται τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στα βρετανικά πανεπιστήμια τη δεκαετία του ΄80 και οι οποίες λειτούργησαν ως πρότυπο για πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. Για το βιβλίο συζήτησαν οι: Κώστας Γαβρόγλου, ομ. καθηγητής ΕΚΠΑ, πρώην υπουργός, Στέφανος Δημητρίου, αν. καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και η Αθηνά Συριάτου, επ. καθηγήτρια Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.  Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος», κεντρικό κτήριο Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 14 Οκτωβρίου 2022 

«Απόδοση τιμής στον Αργύρη Σφουντούρη» με αφορμή τη δωρεά του προσωπικού του αρχείου στο Ι.Α. ΕΚΠΑ. Ο Αργύρης Σφουντούρης είναι ένας από τους επιζώντες της σφαγής του Διστόμου στις 10 Ιουνίου του 1944, ένα παιδί που η εικόνα του έγινε σύμβολο της φρίκης του ναζισμού. Το προσωπικό αρχείο του επικεντρώνεται στον αγώνα του για τις πολεμικές αποζημιώσεις στα θύματα της μέσα από έγγραφα που αφορούν τις σχετικές δίκες που έγιναν στην Ελλάδα και στη Γερμανία, ενώ περιλαμβάνει ακόμη τεκμήρια από τον αγώνα του ενάντια στη χούντα, αλλά και από τα ταξίδια του και το μεταφραστικό ποιητικό του έργο. Στην εκδήλωση συμμετείχαν και μίλησαν για τον Αργύρη Σφουντούρη και το έργο του οι Γιώργος Κόκκινος, καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Χάγκεν Φλάισερ, ομ. καθηγητής ΕΚΠΑ, Ζέτα Παπανδρέου, δρ. Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας και Βαγγέλης Καραμανωλάκης, αν. καθηγητής ΕΚΠΑ.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 27 Μαΐου 2022 

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ σε συνεργασία το ΠΜΣ του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας πραγματοποίησαν την 3η συνάντηση του κύκλου: «Διαβάζοντας για το Πανεπιστήμιο» με αφορμή το αστυνομικό μυθιστόρημα του Πέτρου Μάρκαρη «Σεμινάρια Φονικής Γραφής». Με τον συγγραφέα συνομίλησαν η Εύη Πετροπούλου (Αν. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ). Την εκδήλωση συντόνισε ο Γεράσιμος Ζώρας (Καθηγητής ΕΚΠΑ) και προλόγισε η Δρ. Βασιλική Αλεξάνδρα Σκρεμμύδα.
Το δελτίο τύπου.Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης. 

• 11 Μαΐου 2022

Παρουσίαση του δίτομου: Εθνεγερσίας Αναστοχασμοί. Ανθολόγιο πανηγυρικών λόγων για την 25η Mαρτίου 1821 στο ΕΚΠΑ. Το δίτομο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του ΕΚΠΑ στη σειρά Ιστορίας του Πανεπιστημίου από το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ και πρόκειται για ανθολόγιο πανηγυρικών λόγων για το 1821 με λόγους που εκφωνήθηκαν στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών από την καθιέρωση του επίσημου εορτασμού της επετείου της κήρυξης του Αγώνα της Ανεξαρτησίας έως το 2021. Την εκδοτική ομάδα που ανέλαβε το έργο της επιλογής και της έκδοσης απάρτισαν: ο ομότιμος καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας και πρώην Αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ Κωνσταντίνος Μπουραζέλης, ο οποίος και εμπνεύστηκε και σχεδίασε το συνολικό έργο, ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης (αν. καθηγητής Θεωρίας και Ιστορίας της Ιστοριογραφίας), η Χάιδω Μπάρκουλα (ΕΔΙΠ) και η Χριστίνα Μπάκουλα (Ιστορικός, ΜΤΔΕ). Ο τόμος εκδόθηκε με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 και αποτυπώνει τον κομβικό ρόλο του Πανεπιστημίου της Αθήνας στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας και την συνειδητοποίηση της ιστορίας της. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει 33 λόγους από το 1871, με αφορμή τον εορτασμό των πενήντα χρόνων από την Επανάσταση, έως το 1967. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται όχι μόνο οι πανηγυρικοί της 25ης Μαρτίου, αλλά και οι λόγοι που εκφωνήθηκαν στις τελετές των αποκαλυπτηρίων των ανδριάντων που κοσμούν τα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, ορόσημα για τη συγκρότηση της συλλογικής μνήμης του 1821. Στον Β´ τόμο περιλαμβάνονται 23 λόγοι από τις παραμονές της απριλιανής δικτατορίας έως και σήμερα (1967-2021). Οι ανθολογούμενοι λόγοι εκφωνήθηκαν από σημαντικούς επιστήμονες, κατά κανόνα μελετητές και μελετήτριες του 1821 και των ευρύτερων διαστάσεών του. Ορισμένα από αυτά τα κείμενα αποτελούν σημαντικά δοκίμια που προσφέρουν μια πολύπλευρη και πολυπρισματική θέαση της Επανάστασης. H θεματολογία τους επικεντρώνεται κατεξοχήν σ’ αυτό καθ’ αυτό το γεγονός της Επανάστασης, ενώ σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει επικέντρωση σε πρόσωπα ή στους ήρωες του Αγώνα, σε άλλες δε περιπτώσεις στις ηρωικές στιγμές ή μάχες της επαναστατικής περιόδου (Αλαμάνα, Γραβιά, Μεσολόγγι, Ψαρά κ.ά.). Σε πολλούς από τους λόγους, η Επανάσταση εγγράφεται στη μακρά ιστορία του ελληνισμού, ενώ αναδεικνύονται συνδέσεις ιδιαίτερα με το αρχαιοελληνικό και το ρωμαϊκό, λιγότερο με το βυζαντινό παρελθόν. Παράλληλα η Επανάσταση συνδεόταν με τους αγώνες του ελληνικού κράτους, είτε το κρητικό ζήτημα, είτε τους Βαλκανικούς πολέμους ή την Μικρασιατική Εκστρατεία. Πολλά από τα κείμενα των πανηγυρικών είναι πλήρη αναφορών στην ποίηση και στην λογοτεχνία. Οι δυο τόμοι αποτελούν μια συλλογή διαφορετικών αναγνώσεων και μελετών της Επανάστασης του 1821. Παράλληλα η συλλογή αυτή αποτελεί ένα μοναδικό παρατηρητήριο για τις διαφορετικές προσλήψεις του Αγώνα αλλά και την εξέλιξη της νεοελληνικής ιδεολογίας στον 19ο και 20ό αιώνα, πολύτιμη για την παραπέρα νεοελληνική ιστοριογραφική έρευνα.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.Εξώφυλλο 1ου τόμου.Εξώφυλλο 2ου τόμου.

• 14 Απριλίου 2022

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ πραγματοποίησε την 2^η συνάντηση «Διαβάζοντας για το Πανεπιστήμιο» παρουσιάζοντας το βιβλίο του Δημήτρη Μαυροσκούφη, ομ. Καθ. ΑΠΘ, «Τα Προοδευτικά Ζιζάνια» του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον αντικομμουνισμό του Μεσοπολέμου στον μακαρθισμό του Εμφυλίου. Συζήτησαν με τον συγγραφέα για το βιβλίο οι: Γεώργιος Κόκκινος, καθ. Πανεπιστημίου Αιγαίου Βαγγέλης Καραμανωλάκης, αν. καθ. ΕΚΠΑ/ Πρόεδρος Ι.Α. ΕΚΠΑ, ενώ τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Άννα Καρακατσούλη, αν. καθ. ΕΚΠΑ.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 17 Μαρτίου 2022

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ, θέλοντας να συμβάλει στη συζήτηση γύρω από το πανεπιστήμιο αλλά και να προβάλει την τρέχουσα βιβλιογραφική και επιστημονική παραγωγή γύρω από τον πανεπιστημιακό θεσμό στην Ελλάδα και διεθνώς, οργάνωσε έναν κύκλο μηνιαίων διαδικτυακών συναντήσεων. Στις συναντήσεις αυτές παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν, βιβλία της τρέχουσας εκδοτικής παραγωγής γύρω από την ανώτατη εκπαίδευση. Τί γνωρίζουμε για το Πανεπιστήμιο και την εξέλιξή του στον δυτικό κόσμο τα τελευταία χρόνια; Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε το παρόν και το μέλλον του πανεπιστημίου αν δεν γνωρίζουμε το παρελθόν του; Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε τις προτάσεις μεταρρύθμισης του ελληνικού πανεπιστημίου αν δεν τις εντάξουμε στη διεθνή συζήτηση; Πόσο η συζήτηση για την ανώτατη εκπαίδευση αξιοποιεί μια σημαντική βιβλιογραφία γύρω από αυτό, η οποία έχει παραχθεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική γλώσσα, είτε πρωτότυπες μελέτες, είτε μεταφράσεις; Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε η 1^η συνάντηση «Διαβάζοντας για το Πανεπιστήμιο» παρουσιάζοντας το βιβλίο της Χάιδως Μπάρκουλα, ΕΔΙΠ ΕΚΠΑ, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. 100 χρόνια ιστορίας. Συζήτησαν με την συγγραφέα για το βιβλίο οι: Ιωάννα Πεπελάση, Ομότιμη καθηγήτρια ΟΠΑ, Δημήτρης Παναγιωτόπουλος, Ιστορικός/ΕΔΙΠ Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, Βασίλης Γκόνης, Υπ. Δρ. ΕΚΠΑ, ενώ τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Φωτεινή Ασημακοπούλου, καθηγήτρια ΕΚΠΑ/μέλος της Διοικούσας Επιτροπής Ι.Α. ΕΚΠΑ.
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης 

• 11 Φεβρουαρίου 2022

Η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων και το Ι.Α. ΕΚΠΑ με αφορμή την 11η Φεβρουαρίου, Διεθνή Ημέρα για τη Συμμετοχή των Γυναικών και των Κοριτσιών στην Επιστήμη οργάνωσαν εκδήλωση με θέμα: «Γυναίκες και Κορίτσια στην Επιστήμη». 
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 30 Νοεμβρίου 2021

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων συνεργασίας του ΕΚΠΑ και της Επιτροπής "ΕΛΛΑΔΑ 2021".
Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• 25 Μαΐου 2021

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ σε συνεργασία με την Επιτροπής Ισότητας των Φύλων πραγματοποίησε διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: "Φοιτήτριες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών: από τον 19ο αιώνα στον Μεσοπόλεμο". Ομιλήτριες ήταν η Χάιδω Μπάρκουλα (υπεύθυνη των Αρχειακών Συλλογών του Ι.Α. ΕΚΠΑ και μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Κοινωνιολογίας ) με θέμα: ««Σώστε τας Ελληνίδας ... από τα μολυσματικά βακτηρίδια της γραμματικής». Η εικόνα της φοιτήτριας στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα» και η κ. Αγγελική Χριστοδούλου (υπ. Δρ. στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) με θέμα: «Από την υποδοχή στην αποδοχή: η παρουσία των φοιτητριών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κατά τον Μεσοπόλεμο». Την εκδήλωση άνοιξαν με χαιρετισμό τους η αν. καθ. κ. Μαίρη Λεοντσίνη, Πρόεδρος της ΕΙΦ και ο αν. καθ. κ. Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Πρόεδρος της Δ.Ε. του Ι.Α. ΕΚΠΑ, ενώ το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η κ. Μαρία Παπαθανασίου, αν. καθ. Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ. Η εκδήλωση είναι αναρτημένη στο: https://www.youtube.com/watch?v=JrOompZLcHs    Η πρόσκληση και το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

• Το ΕΚΠΑ για τα 200 χρόνια της Επανάστασης του 1821 (επετειακό βίντεο των εκδηλώσεων)  https://www.youtube.com/watch?v=gmKQb5xY-_Q

• 12-13 Μαρτίου 2021

Με αφορμή την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης (1821-2021), το Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών διοργάνωσε διαδικτυακά Διεθνές Συνέδριο για τον Αγώνα του 1821 με θέμα: «Η Ελληνική Επανάσταση στην Εποχή των Επαναστάσεων (1776-1848). Επαναξιολογήσεις και Συγκρίσεις». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς και αποτέλεσε μια από τις πολύπλευρες δράσεις που περιελάβανε η συνεργασία του ΕΚΠΑ με την Τράπεζα, στο πλαίσιο της συμμετοχής και των δυο θεσμών στις επετειακές εκδηλώσεις για το 1821. Στο συνέδριο συμμετείχαν  ορισμένοι/ες από τους σημαντικότερους/ες διεθνώς ειδικούς της ιστορίας των επαναστάσεων του 18ου και 19ου αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, στο συνέδριο συμμετέχουν οι: Χρήστος Αλιπράντης, Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, David A. Bell, Christopher Clark, John Davis, Simon Dixon, Μαρία Ευθυμίου, Κατερίνα Γαλάνη, Τζελίνα Χαρλαύτη, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Harald Heppner, Şükrü Ilicak, Annie Jourdan, Δημήτριος Καραδήμας, Άννα Καρακατσούλη, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Παρασκευάς Κονόρτας, Κώστας Κωστής, Αναστασία Παπαδία-Λάλα, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, José Maria Portillo Valdé, Anna Maria Rao, Francesco Scalora, Miroslav Šedivý, Βάσω Σειρηνίδου, Σπύρος Βλαχόπουλος, Νάσια Γιακωβάκη.
Το πρόγραμμα του συνεδρίου.  Η αφίσα.

• 18 Ιουνίου 2018

Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, το Ι.Α. ΕΚΠΑ, το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων και ο Δήμος Φιλοθέης – Ψυχικού, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων πραγματοποίησαν εκδήλωση με θέμα: Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη…, που κάμνουνε  -για λίγο- να μη νοιώθεται η πληγή»: αφηγήσεις μέσα από τα αρχεία υγείας.  Τόπος διεξαγωγής: Κεντρική Υπηρεσία των Γ.Α.Κ., Δάφνης 61.

• 14 Ιουνίου 2018

Το Ι.Α. ΕΚΠΑ και το Maison européenne des sciences de l'homme et de la société, Lille, Nord de France συνδιοργάνωσαν επιστημονική ημερίδα με θέμα: Ψηφιακή Ιστορία.

• 7 Ιουνίου 2018

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων, το Ι.Α. ΕΚΠΑ συμμετείχε στην ημερίδα με τίτλο: Αντίγραφα Αλληλογραφίας - Ανεξερεύνητη πηγή γνώσης και πολιτισμού που συνδιοργάνωσαν το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (ΙΑΕΤΕ) και το Ερευνητικό Εργαστήριο Διεπιστημονικών Εφαρμογών στη Συντήρηση - Ανάδειξη Εικαστικών Έργων & Βιβλιακού - Αρχειακού Υλικού - «ARTICON» Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Τόπος διεξαγωγής: Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Μέγαρο Διομήδη (3ης Σεπτεμβρίου 146).

• 19 Μαΐου 2018

Εκδήλωση στο Ι.Α. ΕΚΠΑ με θέμα: Ποίηση και Ιστορία. Έλληνες ποιητές και ποιήτριες διάβασαν ποιήματά τους συνομιλώντας ταυτόχρονα με την ιστορία.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης εδώ.

• 18 Μαΐου 2018

Την ημέρα ανοιχτών Μουσείων πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στις συλλογές του Ι.Α.ΕΚΠΑ.

• 13 Μαΐου 2018

Ξενάγηση των Atenistas στις συλλογές του Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ.

• 6 Μαΐου 2018

Στο πλαίσιο των δράσεων για την Αθήνα, παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου το Ι.Α. ΕΚΠΑ και το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, διοργάνωσαν: εκθέσεις, ξεναγήσεις και εκδηλώσεις στο Περιστύλιο της Βουλής των Ελλήνων, στο Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ, στο παλαιό Χημείο, στην Πανεπιστημιακή Λέσχη, στα Προπύλαια, στον Ναό της Καπνικαρέα και στο Μουσείο Ιστορίας του ΕΚΠΑ. Στο Ι.Α. ΕΚΠΑ πραγματοποιήθηκε έκθεση και ξενάγηση με τεκμήρια σχετικά με τη δράση Ελλήνων λογοτεχνών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον 19ο και τον 20ό αιώνα.

• 23 Οκτωβρίου 2017

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 180 χρόνων από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Ιστορικό Αρχείο πραγματοποίησαν εκδήλωση παρουσίασης των αποτελεσμάτων του έργου: «Ψηφιοποίηση και λημματογράφηση Αρχείου Πρωτοκόλλου ΕΚΠΑ, 1837-1950», ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία JTI Hellas.

Το δελτίο τύπου εδώ.

Η πρόσκληση της εκδήλωσης  εδώ.

Φωτογραφίες από την εκδήλωση  εδώ.

• 16 Ιουνίου 2017

Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Ι.Α. ΕΚΠΑ οργάνωσαν ημερίδα με θέμα: «Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό  Πανεπιστήμιο Αθηνών».

• 4 Νοεμβρίου 2015

Παρουσίαση του βιβλίου, Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Ιστορία του 1837-1937. 

• 2 Φεβρουαρίου 2007

Το Ι.Α.ΕΚΠΑ παρουσίασε τα αποτελέσματα του επιχειρησιακού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας (Μέτρο 1.3.: Τεκμηρίωση, Αξιοποίηση και Ανάδειξη του Ελληνικού Πολιτισμού, Πρόσκληση 65), στο πλαίσιο του οποίου το ΙΑ.ΕΚΠΑ ψηφιοποίησε μεγάλο μέρος της αρχειακής συλλογής του.